چکیده
«پیشتدبیری راهبردی» رویکردی است که از تجزیه و تحلیلهای عینی و آینده محور استفاده میکند تا نخست تصویری کامل و روشن از آیندهی موضوع مورد پژوهش ترسیم نموده و در ادامه با بهره بردن از مدلها و تکنیکهای خاص، راهبرده را مشخص نموده وسناریوهای محتمل و مطلوب و نتایج آنها را پردازش میکند. ایران و ترکمنستان دو کشور با سابقه فرهنگی-تمدنی مشترک وهمسایه آبی-خاکی میباشند و در سه زمینه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دو کشور دارای ظرفیتها و فرصتهای مناسبی جهت برقراری روابط دوجانبهی راهبردی میباشند و این ظرفیتها و فرصتها اتفاقا در «همتکمیلی» قابل توجهی نسبت به هم میباشند. پژوهش با اتخاذ روش تبیینی و «بینارشتهای» تلاش نمود که به تحلیل راهبردهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در ترکمستان پرداخته و به این سوال پاسخ دهد که: راهبردهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در کشور ترکمنستان کدامند و اینکه این راهبردها موفق و پویا بودهاند یا منفعل و ناموفق؟ درپاسخ مساله پژوهش این فرضیه مطرح شد که راهبردهای سیاست خارجی ایران متاثر از ضعفهای داخلی و چالشهای محیطی، منفعل و ناموفق بودهاند. نتایج پژوهش نشان میدهد که شانس به وقوع پیوستن سناریوهای مطلوب سیاست خارجی ایران در ترکمنستان با توجه به چالشها و ضعفهای مختلف بسیار پایین میباشد. روش گردآوری اطلاعات پژوهش اسنادی-کتابخانهای بوده است.
کلیدواژهها
امیدی، علی، فلاحی، احسان و آقامحمدی، زهرا (1394)، "تأثیر سیاست خارجی ترکمنستان بر اقتصاد آن"، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 31،36-2.
انعامی علمداری، سهراب (1393)، سفر روحانی به ترکمنستان؛ آغاز دوره تازه در روابط ایران و آسیای میانه، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، کد خبر: 81537016.
پیشگاهی فرد، زهرا ، رنجبری، کمال (1399)، " تحلیل ژئوپلیتیک روابط ایران و ترکمنستان با تاکید بر دیپلماسی آب و انتقال انرژی"، مطالعات اوراسیای مرکزی ، 13(2)، صص 417-395.
توکلی، زهرا، برزگر، کیهان (1401)، " دیپلماسی اقتصادی و سیاست همسایگی ایران و ترکمنستان"، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 116، صص 28-3.
دهشیری، محمدرضا و طاهری، مهدی (1395)، "دیپلماسی آموزشی جمهوری اسلامی ایران در آسیای مرکزی"، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 94، 42-1.
سلاورزی زاده, صالح, وثوقی, سعید, بصیری, محمدعلی, & یزدانی, عنایت الله. (1399). آسیب شناسی «آیندهپژوهانه» سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران درتاجیکستان. پژوهشهای روابط بین الملل،1(10)،64-35.
سلیمانی، رضا (1395)، روایتی جالب از روستای «رفسنجانی» در ترکمنستان و عزای مردم این منطقه برای «آیت الله رفسنجانی، سایت انتخاب، تاریخ انتشار: ۲۷: ۰۹ - ۲۶ بهمن ۱۳۹۵، قابل دسترسی در: https://www.entekhab.ir/fa/news/323512/.
کولایی، الهه (1384)، بازی بزرگ جدید در آسیای مرکزی؛ زمینهها و چشماندازها، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی.
کوهکن، علیرضا ، مؤمنی فرد، یوسف ، (1399)، " بررسی زمینههای همگرایی ایران و ترکمنستان"، دانش تفسیر سیاسی، 4(22)، صص 154-133.
مرزبان، احمد، رضایان، احد، جهانشاهی، امید (1398)، " شناسایی مؤلفههای کلیدی و پیشرانهای سرگرمی در بستر سیمای جمهوری اسلامی ایران"، فصلنامه علمی رسانههای دیداری و شنیداری، سال سیزدهم، شمارة 4، صص 189-163.
نواختی مقدم، امین ، اصولی، قاسم(1400)، " فرصتها وچالشهای همکاری ژئواکونومیک ایران و ترکمنستان"، پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل،9(18)،صص364-334.
Abbasi, Shumaila (2017), "Turkmenistan Country Profile”, The Pakistan Business Council: An Overview, (Access 23 October 2021).
CIA World Factbook (December 1, 2020) Available at:. The CIA World Factbook Volume 1 - Full-Size 2020 Edition: Giant Format, 600+ Pages: The #1 Global Reference, Complete & Unabridged - Vol. 1 of 3, ... ~ Gabon (5) (Carlile Intelligence Library): Agency, Central Intelligence, Media, Carlile: 9781949117134: Amazon.com: Books.
Dean.M. (2019).” Scenario Planning: A Literature Review”, Available at: (PDF) Scenario Planning: A Literature Review (researchgate.net), (Access 10 December2022).
Gurel.E., Tat.M., (2017).” SWOT ANALYSIS: A THEORETICAL REVIEW”, The Journal of - International Social Research, Vol.10, Issue: 51, pp.995-1006.
Hambly, Gavin R.G. (2021), Britannica, Turkmenistan, Available at: https://www.britannica.com, /, (Access on,7 April2021).
Isoherranen, V. (2012). "Strategy analysis frameworks for strategy orientation and focus", University of Oulu.
Nag, R.; Hambrick, D. C.; Chen, M.-J (2007). "What is strategic management, really? Inductive derivation of a consensus definition of the field", Strategic Management Journal, Vol. 28, No. 9, 935–955.
nayatullah, Sohail. (2000). “Futures Studies. Theories and Methods”, Available at: (PDF) Futures Studies. Theories and Methods (researchgate.net). (Access 10 December2022).
Nichol, Jim(2013), Turkmenistan: Recent Developments and U.S. Interests, Specialist in Russian and Eurasian Affairs, (Access 7 December2021).
Peterdy.K. (2022). “PESTEL Analysis”, Overview, Strategies and Practical Examples (corporatefinanceinstitute.com).-
Qehaja, Albana Berisha, Kutllovci, Enver, Pula, Justina Shiroka, (2017), "Strategic anagement Tools and Techniques Usage: a Qualitative Review", Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, Vol. 65, No. 2, 585–600.
Simeone, Luca (3 July 2020). "Characterizing Strategic Design Processes in Relation to Definitions of Strategy from Military, Business and Management Studies". The Design Journal. Vol. 23, No. 4, 515–534.
Sing.R. (2017).” Perspective of Futurology and its Implication in Education, Available at: (PDF) Perspective of Futurology and its Implication in Education (researchgate.net), (Access 10 December2022).
Tahir, Muhammad (2006), Iran and Turkemenistan: What Brought Ahmadinejad to Asghabat? CACI Analyst, Available at: http: https://www.cacianalyst.org/publications/analytical-articles/item/11073, (Access 2 December2020).
Vasánczki, Luça Zs (2011), "Gas Exports in Turkmenistan”, l’Ifri, (Access 23 October 2020).